شهریارا بی حبیب خود نمی‌کردی سفر
۲۴ آذر سالروز درگذشت حبیب ساهر “معروف به اولکر”
(زاده اردیبهشت ۱۲۸۲ میانه — درگذشته ۲۴ آذر ۱۳۶۴ تهران) شاعر، داستان‌نویس و مترجم
او شاعر آذربایجانی و محقق ادبیات ترکی بود که دوران دبیرستان را با محمدحسین شهریار هم‌مدرسه شد و به گمان بسیاری، منظور شهریار از: «شهریارا بی حبیب خود نمی‌کردی سفر»، ساهر بوده‌است.
وی در سال ۱۳۰۶ به استانبول رفت و به تحصیل جغرافیا پرداخت و لیسانس گرفت و هنگام تحصیل نامش را به ساهر تغییر داد. “ساهر به معنی شب زنده‌دار است.”
وی در سال ۱۳۱۳ به میهن بازگشت و در وزارت معارف دبیر جغرافیا شد و سپس به زنجان رفت و ازدواج کرد و صاحب دختری به‌نام منیژه شد.
از او آثاری به سه زبان ترکی، فارسی و فرانسوی منتشر شده‌است. هم‌زمان با تقی رفعت و قبل از ظهور نیما، ساهر شعرنو فارسی سرود و سبک جدیدی را در شعر ترکی بنیان گذاشت و بدین‌گونه بود که عنوان «پدر شعر نو ترکی ایران» درمورد او به‌کار رفت.
اکنون در دانشکده‌های ادبیات ترکیه و جمهوری آذربایجان، دانشجویان دوره‌های عالی ادبیات ترکی، برای فارغ‌التحصیل شدن باید در کنار سایر دروس خود، درسی سه واحدی به‌نام ساهر شناسلیق (ساهرشناسی) را هم بگذرانند. ظرایف ادبی اشعار ترکی ساهر، همچون «حیدربابایا سلام» شهریار، آن‌چنان گسترده و غنی است، که تاکنون قریب ۶ موضوع پایان‌نامه دوره دکترا و کارشناسی ارشد را به‌خود اختصاص داده‌است.
آرامگاه وی در بهشت زهرا است.
کتاب‌شناسی
مجموعه آثار فارسی ساهر:
شقایق (مجموعه شعرنو و کهن) ۱۳۲۲ – تبریز
سایه‌ها (مجموعه شعرنو و کهن) ۱۳۲۴ – تبریز
اشعار برگزیده (مجموعه شعر) ۱۳۲۶ – اردبیل
افسانه شب (مجموعه شعر) ۱۳۲۵ – تبریز
خوشه‌ها (مجموعه شعر) ۱۳۳۳ – قزوین
جغرافیای ایالت خمسه ۱۳۳۷ – قزوین (اثر علمی – تحقیقی درباره جغرافیا)
اساطیر (مجموعه شعر) ۱۳۴۵ – قزوین
اشعار برگزیده (مجموعه شعر) ۱۳۴۷ – قزوین
کتاب شعر ساهر (۱) ۱۳۵۳ – انتشارات نبی تهران
کتاب شعر ساهر ۲ – ۱۳۵۴ – انتشارات گوتنبرگ تهران
میوه‌گس (مجموعه حکایات و خاطرات) ۱۳۵۴ – انتشارات گوتنبرگ تهران
ادبیات منظوم ترکی “آنتالوژی، مشتمل بر شرح حال بیش از صد شاعر ترک زبان اهل ترکیه ۱۳۵۶ – انتشارات دنیای دانش تهران”
کتاب شعر ساهر (۳)
ترجمه اشعار شارل بودلر فرانسوی به فارسی
مجموعه آثار ترکی ساهر:
لیریک شعر (مجموعه شعر) قزوین ۱۳۴۴
کوءشن (مجموعه شعر) تهران ۱۳۵۸
سحر ایشیقلانیر (مجموعه شعر) تهران ۱۳۵۸
سوءنمین گونشلر (ترجمه‌هایی منتخب از آثار کلاسیک فارسی به‌ترکی) تهران – ۱۳۶۱
داغینیق خاطره لر (مجموعه خاطرات) تهران ۱۳۶۱
قیزسسی، قیزیل سسی، قازان سسی (رمان)
خاطره لر یا حیاتین یئددی بوروقلاری (خاطره‌های یا هفت‌خوان حیات)
خاطره لر، باشاگلن چیکیلیر
ترجمه جزء آخر قرآن کریم، بخشی از غزلیات حافظ، شصت رباعی اصیل و ناب از خیام، گلستان سعدی و بسیاری آثار دیگر را به‌صورت منظوم به زبان ترکی معاصر.
🆔 @Adabvadanesh
Comments are closed.