بیانیه شورای هماهنگی و نظارت تشکل‌های محیط‌زیستی استان آذربایجان شرقی در خصوص بحران خشک شدن دریاچه ارومیه

 

🔸دریاچه ارومیه، امروز در آستانه نابودی کامل قرار گرفته است. متاسفانه، علی‌رغم هشدارهای مکرر متخصصان، فعالان محیط‌زیست و نهادهای مردمی، روند خشک شدن این پهنه آبی ارزشمند تشدید شده و نشانه‌ای از اراده جدی برای نجات آن مشاهده نمی‌شود.
🔹شورای هماهنگی و نظارت تشکل‌های محیط‌زیستی آذربایجان شرقی، ضمن ابراز نگرانی شدید از وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه، اعلام می‌دارد، خشک شدن دریاچه ارومیه نه‌تنها به نابودی اکوسیستم منطقه منجر خواهد شد، بلکه با گسترش ریزگردهای نمکی، تهدیدی جدی برای سلامت، اقتصاد و زندگی 14 میلیون‌ نفر از ساکنان استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان و مناطق همجوار تا شعاع 500 کیلومتری خواهد بود.

🔸این بحران، حاصل سال‌ها بی‌توجهی به اصول آمایش سرزمین، نادیده گرفتن توسعه پایدار، گسترش بی‌رویه کشاورزی و مدیریت نادرست منابع آب است. تلاش‌های دولت‌ها، تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه و اختصاص بودجه‌های قابل توجه برای پروژه‌های سخت‌افزاری نظیر انتقال آب، بدون اصلاح رویکردها و با نگاه صرفا تکنوکراتی نتوانسته‌اند اثربخش باشند.

🔹اما دریاچه ارومیه هنوز زنده است. هنوز امید باقی است. ما، مردم این سرزمین، برای نجاتش ایستاده‌ایم و اجازه نخواهیم داد به‌عنوان «دریاچه‌ای که خشک شد» در حافظه جمعی ثبت شود. باور داریم که با اراده‌ای جمعی، تغییر الگوی کشاورزی، توقف برداشت‌های غیراصولی از منابع آب و مشارکت واقعی جوامع محلی، می‌توان این گنجینه طبیعی را احیا کرد.

🔸ما از تمامی نهادهای مسئول، ریاست جمهوری، وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حفاظت محیط زیست، نمایندگان مجلس و مسئولان استانی می‌خواهیم با اتخاذ تصمیمات فوری، علمی و مشارکتی، مسیر احیای دریاچه ارومیه را هموار کنند. اقدامات ضروری عبارت‌اند از:

۱. ارتقاء ساختار مدیریتی فعالیت‌های احیا و تضمین حقابه
▫تبدیل کارگروه نجات دریاچه ارومیه به «ستاد ملی» با اختیارات اجرایی، نظارتی و مطالبه‌گری موثر
▫تخصیص قانونی و پایدار حقابه 3.4 میلیاردمترمکعبی دریاچه از منابع آبی موجود، با اولویت حفظ اکوسیستم منطقه
▫پایش مستمر میزان ورودی آب و جلوگیری از انحراف منابع به مصارف غیرضروری
۲. اصلاح الگوی کشت و کاهش مصرف آب در کشاورزی
کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی با جایگزینی محصولات پر مصرف با گونه های مقاوم و کم مصرف ترویج روشهای نوین ،آبیاری آموزش کشاورزان و ارائه مشوقهای اقتصادی برای کشاورزی پایدار تعريف اشتغال جایگزین برای کاهش وابستگی اقتصادی به کشاورزی در حوضه آبریز جهت اجرای طرح نکاشت
۳.مدیریت جامع و یکپارچه منابع آب در حوضه اجرای برنامه های سازگاری با کم آبی در بخشهای کشاورزی صنعت و شرب
مقابله با برداشتهای غیر مجاز با شناسایی و مسدود سازی چاههای غیر مجاز تحت نظارت دقیق و اجرای قوانین بازدارنده تقویت سامانه های پایش منابع آب و مشارکت جوامع محلی در نظارت و گزارش ده کاهش برداشت از منابع آب تجدیدپذیر به سطح  استاندارد (حداکثر ۴۰ درصد)
۴. تقویت مشارکت مردمی و آگاهی رسانی عمومی
حمایت از کمپینهاو تشکلهای محیط زیستی برای جلب مشارکت شهروندان استفاده از ظرفیت رسانه ها برای آموزش اطلاع رسانی و مطالبه گری ایجاد سازوکارهای شفاف برای پاسخگویی نهادهای مسئول به افکار عمومی
انتشار گزارش نهایی تیم تحقیق و تفحص از ستاد…..

Comments are closed.