Bu gün Azərbaycanda elm günüdür

“Qüvvət elmdədir, başqa cür heç kəs
heç kəsə üstünlük eyləyə bilməz…”

09 aprel 2018-ci il tarixində Azərbaycan Respublikasında “Elm günü”nün təsis edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 3892 №-li Sərəncamı ölkədə elm və ali təhsilin yeni inkişaf mərhələsinə keçdiyinin başlanğıcını qoydu.
Bu gün eyni zamanda Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının yaradıldığı gündür. 1945-ci ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyası təsis olunduqundan sonra respublikada elmi tədqiqatların təşkilati strukturu formalaşdı, elmi araşdırmaların həyata keçirilməsi sistemli və perespektiv xarakter almağa başlandı.
Azərbaycan alimləri bilir ki, Ümummilli Lider Heydər Əliyev ölkəyə rəhbərlik etdiyi hər iki dövrdə elmin inkişafına böyük diqqət və qayğı göstərib. Akademiyanın sürətli inkişaf mərhələsi Ulu Öndərin adı ilə bağlıdır. Onun diqqət və qayğısı sayəsində Elmlər Akademiyası xalqın intellektual potensialının səmərəli təşkilində, elmdə dövrün tələblərindən irəli gələn strateji istiqamətlərin müəyyənləşdirilməsində, fundamental və tətbiqi elm sahələrinin inkişafında müstəsna rol oynayıb. Ali təhsilin inkişafı mərhələləri, elmin son nailiyyətlərinin ali təhsilə cəlb olunması kimi mühüm qərarlar verilib.
Azərbaycanda elmə dəstək, elmin inkişafını təmin etmək əcdadlarımızın bizə miras qoydugu müdrük nəsihətlərə sədaqətin göstəricisidir.  Elm həqiqəti öyrənir, həyatın qanunauyğunluqlarını, təbiətin bizə məlum olmayan sirlərini bir-birinin ardınca kəşf edir. Elmlə məşğul olmaq, hər şeydən əvvəl, həqiqəti axtarmaq deməkdir, həqiqəti axtarmaq isə gözəlliyin sorağına getmək, onu kəşf etmək deməkdir. Çünki həqiqət gözəldir, gözəllikdir və gözəllik də həqiqətdən ayrı deyildir. Gözəllik duyğusu varlığın inikası, mövcud həqiqətin idrakıdır. İnsan bütün varlığı ilə gözəlliyə can atır və deməli, həqiqəti  duymaq, dərk etmək üçün elm öyrənmək vacibdir.
Elm həm də dünyagörüşdür, insanı ucaldan mənəvi dəyərdir. İnsan yalnız elmi ilə, bacarığı ilə başqalarından fərqlənir, onlara nisbətən üstünlüyü ifadə edə bilir.
Hələ XII əsrdə dahi şairimiz Nizami Gəncəvi elmin insan həyatındakı əhəmiyyətini, onun yaradıcı rolunu qiymətləndirmiş, öz əsərlərində bir çox elmi məsələlərə toxunmuşdur. Şairin fikrincə,  insanlar yalnız elmin gücü ilə qələbə çalıb müvəffəqiyyət qazana bilərlər. Nizami elmə, elm adamına olan yüksək münasibətini öz qəhrəmanı İsgəndərin dili ilə belə ifadə edir:

O böyük, ağıllı, ayıq hökmdar,
Öz şahlıq taxtında tutarkən qərar,
Əmr etdi, verildi belə bir fərman:
«Alimdir gözümdə ən əziz insan.
Elmlə, hünərlə! Başqa cür heç kəs,
Heç kəsə üstünlük eyləyə bilməz».

Əcdadlarımız da hələ 800 il öncə, elmə, elm adamına həmişə yüksək qiymət vermiş, onlara ehtiramla yanaşmışdır. Babalarımızın yaratdıgı tarixi ənənələr bu gün də davam edir.

Pərviz Kazımi
Cross Media Təhlil Mərkəzinin analitiki, fəlsəfə doktoru

https://crossmedia.az/az/article/23936