Böyük bir üsyan yoldadır

Bu məqalə yorğun və qəzəbli bir nəslin fəryadıdır; İslam Respublikasının
repressiya, korrupsiya, iqtisadi böhranlar və dağıdıcı siyasətinin yükü
altında qarşıdan gələn bir fırtınadan danışan bir gəncin hekayəsidir.
Cəmiyyətin partlayıcı vəziyyətini, hökumətin legitimliyinin süqutunu və
dərin bir üsyanın – müəllifin qaçılmaz hesab etdiyi bir üsyanın
yaranmasını təsvir etməyə çalışdığı bir yazı.
Əbülfəzl Mühəqqiqi
“Biz İsraillə müharibə aparmırıq. Düşmənimiz bu millətin varlığını alovlar içinə
atan İslam hökumətinin özüdür. Xomeyni milləti doqquz illik mənasız
müharibəyə cəlb etdi, Xamenei isə İranı şiə ayparasının daşlaşmış
düşüncəsindən başqa heç bir fundamental əsası olmayan müharibəyə
sürüklədi”. Bunlar gənc bir etirazçının ürək ağrısı ilə dediyi sözlərdir.
Cəmiyyətdə yenilənmiş və geniş yayılmış bir üsyan formalaşır. Hökumətin və
ordunun süqutu, liderin qorxusu və məcburiyyəti, geniş yayılmış sanksiyalar,
meşə yanğınlarının söndürülməsindən tutmuş insanların təhlükəsizliyinin təmin
edilməsinə qədər xalqa içməli su belə verə bilməyən bir hökumətin
səriştəsizliyinin gündəlik üzə çıxması – bütün bunlar böhran dövründə düşmənlə
əməkdaşlıq etmək adı altında istənilən etirazçının həbsi və edam edilməsi ilə
qarşılanır. İlk nəticə ictimai etimadın gündəlik olaraq azalması və hökumətin
legitimlikdən məhrum bir sistemə çevrilməsidir. Bir müddət hökumət, daimi
qorxu və titrəmə içində belə, süngüyə güvənərək hakimiyyətini davam
etdirməyə çalışacaq. Amma!
Amma bu dəfə vəziyyət tamamilə fərqlidir! Xalqın 98 %-i hökuməti istəmirsə, bu
o deməkdir ki, böyük bir hissəsi, o cümlədən hökumətlə açıq şəkildə
qarşılaşmaq istəməyən hərbçilər də, hazırda hökumətdən narazı olan və gec
tez hökumətə qarşı çıxacaq 98% arasındadır.
Bu, gündən-günə açıq qarşıdurmaya səbəb olacaq bir hadisənin başlanğıcıdır
Millətin taleyinə məsuliyyətsiz yanaşan bir liderin qərarı ilə proksi qüvvələri
yaratmaq üçün istifadə edilən boş bir qazanla nə etmək olar? Husilər və
Hizbullah üçün silahların qiyməti… Hökumət rəsmilərindən kim bu vəhşiliyə
qarşı duracaq? Məhz buna görə də xalq son qırx ildir ölkəyə belə acı və dağıdıcı
oyun tətbiq edən rejimdən üz döndərir. İslahatçılardan tutmuş mötədillərə və
Əhmədinejada qədər hər kəs bu məkrli siyasətdə və oyunda iştirak edib. Bəşər
Əsədin devrilməsindən əvvəl münaqişənin mərkəzini Tehranda deyil,
Dəməşqdə yerləşdirən bu siyasəti dəstəkləyən və bu siyasəti imperializmlə
mübarizə yolu kimi görən və hələ də ölkəni İsraildən müdafiə etmək bəhanəsi
ilə eyni çərçivədə Xameneinin arxasında duran qüvvələr az deyildir.
Artıq İslam Respublikasının sonu yaxınlaşır. Tezliklə şifahi şəkildə dilə gətirilən
etiraz sədaları bütün ölkə üzrə qəzəbli bir fəryad kimi eşidiləcək.
İslam Respublikası hökumətinin bu diyarın xalqına, xüsusən də gənclərə
gətirdiyi yoxsulluq, rüsvayçılıq və rüsvayçılıqdan qaynaqlanan basdırılmış kin
küdurət üzə çıxacaq!
Bu dəfə daha qəzəbli və geniş yayılacaq bir üsyan baş verəcək! Daha geniş
kütlə küçələrə çıxacaq!
Dərinləşən təbəqələşmə uçurumu, hakim sistemdə oğurluq və korrupsiyanın
görünməmiş və utancverici şəkildə yayılması, bütün günü oğruların və
korrupsionerlərin övladlarının işsizlik və yoxsulluqdan əziyyət çəkən gənclərin
gözünə kül üfürməsi onların narazılığını daha da artırır! Müxtəlif sosial siniflərin
və təbəqələrin yoxsulluq həddinə düşməsi, bu da asılılığın, fahişəliyin və
oğurluğun yayılmasına səbəb olmaqla yanaşı, ailələrdə uşaqlarının gələcəyi ilə
bağlı daimi narahatlıq və qorxu hissini artırır.
Ölkənin gələcəyinə göz yummaq belə sosial aqressiya, ruhi xəstəliklərin
artmasına, gənclər arasında nihilizm və hərəkətsizliyin dərinləşməsinə səbəb
olmuşdur.
Əksər şəhərlərin kənarlarında yerləşən, ortaq durumları işsizlik, yoxsulluq və
hökumətə nifrət olan bu nəhəng, gənc kütlə, hər biri kiçik bir qığılcımla partlaya
bilən barıt çəlləyi, eyni zamanda silah və güllə qorxusunu dəf edən nifrət, qəzəb
və kinlə dolu bir anbardır.
Bu kütlə çörək, iş, ədalət, azadlıq və müharibəyə qarşı çıxmaq kimi minimum
tələbləri üçün fəryad etməyə məcbur olan bir ordudur. Onların fəryadı İslam
Respublikasının qəddar və repressiv hökuməti tərəfindən güllə, işgəncə və
həbslə cavablandırılır.
İslam Respublikası hökuməti 40 illik fəlakətli hakimiyyəti dövründə hansı
vətəndaş hərəkatı, hansı sosial, siyasi, iqtisadi və mədəni tələb və ehtiyaca
görə xalqın istəklərinin heç olmasa bir qismini qəbul edib?
İslam hökumətinin təcrübəsində xalqın iradəsini və istəklərini nəzərə almağın
heç bir nümunəsi yoxdur. Bu xaraba evdə yalnız başının üstündəki Allahın
kölgəsinə belə dözə bilməyən eqoist bir adam – hərbçilərin nizəsinə söykənən,
öz fikrindən başqa heç bir fikrə dözməyən və hər hansı bir etirazçını düşmən
hesab edən kinli, zalım bir adam hökm sürür.
Canları boğazlarına yığılmış bu insanlar nə etməlidirlər?
Nümayəndələr Palatası deputatlarının əksəriyyəti yalançı, oğru və
korrupsionerdir. Dövlət başçısı zahirdə dünyəvi, batində və əməldə isə rəhbərin
təsirində olan bir şəxsdir. Korrupsioner və fırıldaqçı hökumətlər talançılıqla
məşğuldurlar, silahlı əsgərlər isə onları devirmək üçün dişlərini qıcayırlar.
Məhkəmə sistemi isə işgəncə, həbs və edam cəzalarını qanuniləşdirmək üçün
bir vasitədir.
Doğrudan da nə etmək lazımdır?
Hökumətin iqtisadi proqramlarını xalqın maraqlarına uyğun şəkildə təşkil edə
biləcək ucuz və effektiv metod hansıdır? Müdrik lider necə qəbul edilməlidir?
Vətəndaş hərəkatı liderin dağıdıcı siyasətlə məşğul olmasının qarşısını necə
ala bilər? Əbalarının altında yoğunlamış bu hərbçiləri ölkənin iqtisadi
strukturlarının dağılmasına gətirib çıxaran regional planlardan necə
çəkindirmək olar?
Bu hökumətin bütün quruluşu zorakılıq və məcburiyyət, qanunu pozmaq,
hüquqları çarmıxa çəkmək, insanları insanlıqdan məhrum etmək üzərində
qurulub.
Küçəyə atılan ilk addım, bir boğazdan yüksələn ilk fəryad elə başlanğıcdan
məhvə məhkum edilir.
İnsanları dəlilik həddinə çatdıran, onları zorakılığa əl atmağa məcbur edən və
qəddar repressiyalar üçün zəmin yaradan hökumətin tətbiq etdiyi zorakılıqdır.
Onlar özləri münaqişə törədirlər, xalqı daha çox əzmək üçün bu münaqişəni
qızışdırırlar. Daha şiddətli şəkildə xalqı əzmək üçün gərginliklər yaradırlar.
Küçələrdə hərəkət etmək, etiraz etmək vətəndaş mübarizəsidir! Elə deyilmi?
Dünən küçələrə çıxanların əsas tərkibi və qüvvəsi təhsilli gənclər, işsiz gənclər,
ac və ayaqyalın insanlar idi. Onlar yalnız öz ləyaqətlərini və insani iradələrini,
sizin və mənim insani ləyaqətlərimizi müdafiə etmək üçün gəlmişdilər!
Onlar köklərimizin dərinliklərinə getmək və bizi xilas etmək üçün gəlmişdilər.
Həyat quldurlarının bizdən əsrlər əvvəl oğurladığı irsi dirçəltmək üçün
gəlmişdilər.
Onların nə silahları, nə də alovlanan bombaları var idi. Lakin hökumət qüvvələri
atmosferi o qədər şiddətləndirdi ki, heç bir tələb və ya vətəndaş hərəkatı üçün
yer qalmadı.
Silahın qarşısında cəsarətlə dayanmaqdan başqa çarəsi yox idi. Çünki “küçədə
ləyaqətlə ölmək boş süfrə başında zillətlə ölməkdən yaxşıdır!” Amma bu gün
biz yalnız gənclərdən danışmırıq. Biz bütün millətdən danışırıq! Bütün İran
miqyasında Dəmavənd əzəmətli nəhəng bir vulkan qızışır və yaxın gələcəkdə
püskürəcəkdir. Vulkan illərdir bədənləri və ruhları bu hökumət tərəfindən əzilən
və indi üsyan edən daşürəkli bir xalqa çevrilmişdir.
Bir millətin ruhundan qaynaqlanan bir üsyan. Heç bir qüvvə bir millətin üsyankar
ruhunu boğmağa qadir deyildir.
Təqdim etdi : Səməd Bayramzadə