TÜRKİYƏDƏ YAŞAYAN ERMƏNİLƏR: “AZƏRBAYCAN, TÜRKİYƏ VƏ ERMƏNİSTAN MÜNASİBƏTLƏRİ NORMALLAŞMALIDIR”

Türkiyə vətəndaşı olan ermənilər Azərbaycan-Ermənistan və Türkiyə-Ermənistan və münasibətlərinin normallaşmasını istəyirlər.

Azerbaycan-ruznamesi.org Reyting.az-a istinadən bildirir ki, Erməni Dərnəkləri Birliyi və Suro Pirqiç erməni xəstəxanası dərnəyinin sədri Bedros Şirinoğlu Qarabağ müharibəsindən sonra regionda yeni şərtlər yaranıb və Türkiyənin dəstəyi nəticəsində regional sülh və əməkdaşlığın önü açılıb.

“Türkiyədəki ermənilər normallaşmaya çox ümidlidirlər. Biz iki qonşu ölkənin münasibətlərinin normallaşmasına və iki xalqın qardaşlığına zəmin yaradılacağına ümid edirik. Ümid bəsləyirik ki, bu müsbət tendensiya konkret addımlarla davam edəcək, müharibənin yaraları ən qısa zamanda sağalacaq və proses istənilən nöqtəyə çatacaq. Ermənistanla normallaşma prosesi hər iki ölkənin maraqlarına uyğun olacaq”,- erməni biznesmen deyib.

Türkiyədəki ermənilərin lideri bildirib ki, normallaşmanın necə olacağını, kimlərin buna mane olmağa çalışacağını və bunun kimlərəsə xeyir verməyəcəyini zaman göstərəcək: “Amma əminəm ki, Türkiyə ilə Ermənistan bu gün olmasa da, sabah dostluq münasibətləri quracaqlar. Türkiyə ilə Ermənistan arasında normallaşma prosesi Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinə də müsbət təsir edəcək, regional əməkdaşlığı və sülhü sürətləndirəcək”.

1. Şirinoğlu əlavə edib ki, 50 il əvvəl Azərbaycan və Ermənistan xalqları qardaş kimi yaşayıb, bir-birindən qız alıb, dünyaya övlad gətirsələr də, sonradan bu qardaşlığı kimlərsə pozub.

Azərbaycan və erməni xalqları arasında yaşanan gərginlikdən məmnun olmadığını bildirən Şirinoğlu qeyd edib ki, hər iki xalq sülh istəyir: “Müharibə heç kimə xeyir verməyəcək. Dostluq, səmimi münasibətlər, ticarət iki ölkə xalqının gələcəyi üçün faydalı olacaq. Təəssüf ki, bəziləri bölgədə münasibətlərin qurulmasına mane olur. Türkiyə bunu bilir və siyasətini buna uyğun müəyyən edir”.

Türkiyə və Ermənistan münasibətlərinin normallaşmasına ən böyük maneələrdən biri olan 1915-ci il hadisələrinə də toxunan Şirinoğlu fikrini aşağıdakı kimi ifadə edib:

“Möhtərəm prezidentimiz arxivlərin açılması, tarixçilərdən ibarət komissiyanın yaradılması ilə bağlı dəfələrlə açıqlamalar verib. Bu məsələ artıq dövlətlərin problemi olmamalıdır. Hesab varsa, tarixçilər buna qərar verəcəklər. Türkiyə Cümhuriyyəti dəfələrlə bəyan edib ki, arxivləri açmağa hazırdır. Qarşı tərəfin müxalif tezisi varsa, onlar da açsınlar. Həm türk, həm də erməni xalqını incitməyə ehtiyac yoxdur”.

Şirinoğlu Ermənistanın kiçik ölkə olduğunu, Türk mallarının Ermənistana vasitəçilər vasitəsilə satıldığını və bundan yalnız vasitəçilərin faydalandığını bildirib.

“Erməni xalqı onsuz da kasıbdır, ona görə də normallaşma Ermənistan xalqının da marağındadır. Sərhədlərin və hava yollarının açılması həm də erməni xalqının rahat nəfəs almasına imkan verəcək. Prezidentimizlə görüşlərimizdə erməni xalqına böyük dəstək verdiyini şəxsən görüb və şahidi olmuşam. Türkiyə ilə erməni xalqı arasında problem yoxdur, dövlətlər arasında problem var. Məncə, prezidentimiz və Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan bu problemi həll edəcək”.

Qaragözyan Vəqfi İdarə Heyətinin sədri Dikran Gülmezgil də Ankara ilə İrəvan arasında verilən mesajların normallaşma prosesini sürətləndirdiyini bildirib.

30 il əvvəl Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarını işğal etməsinin Türkiyə ilə Ermənistan arasında yaranan gərginliyin ən mühüm səbəblərindən biri olduğunu diqqətə çatdıran Gülmezgil deyib ki, Ermənistan masa başında razılaşma ilə işğal etdiyi torpaqları qaytarmalı idi: “Ermənistanda lider olsaydı, belə edərdi və müharibə baş verməzdi. Türkiyə ilə Ermənistanın münasibətləri çox fərqli ola bilərdi. Təəssüf ki, Azərbaycana qarşı ədalətsizlik oldu. Türkiyə haqlı olaraq Azərbaycanın yanında idi. Ona görə də Türkiyənin Ermənistanla yaxınlaşması 30 il əldə edilmədi”.

Gülmezgil bəyan edib ki, Azərbaycan işğaldakı ərazilərini müharibə yolu ilə almağa məcbur olub: “Kaş belə olmazdı, hər iki tərəfdən itkilər yaşanmazdı. İrəvan və Bakı arasındakı münaqişənin sona çatması üçün Türkiyənin dəstəyi son dərəcə vacibdir. Hazırda iki dövlətin artıq razılaşa bilməməsi qəbuledilməzdir. Türkiyə hazırda 85 milyonluq bir ölkədir. 2-3 milyon əhalisi olan Ermənistan Türkiyənin bir rayonu böyüklükdədir. Ermənistan Türkiyə üçün heç vaxt potensial təhlükə mənbəyi deyil, ola da bilməz. Türkiyə Ermənistana əlini uzatmalı, ona atalıq etməlidir”.

İnşaat sektorunda çalışan Nəzər Biatlı isə bildirib ki, Türkiyə ilə Ermənistan arasında normallaşma hər iki xalq üçün son dərəcə tarixi proses olacaq: “30 il davam edən gərginlik iki ölkəyə fayda verməyib. Sərhədlərin və hava limanlarının açılması iki ölkə arasında əməkdaşlığı başladacaq. Bu münasibətlər hər iki xalqa böyük fayda verəcək. Normallaşmaya çox ümid edirəm. Həmçinin, normallaşma prosesi Azərbaycana müsbət təsir edəcək. Son hadisələr göstərdi ki, bu düşmənçiliyi aradan qaldırmaq lazımdır”.

Erməni mühəndisin fikrincə, erməni xalqının əksəriyyəti normallaşma siqnallarını və bu istiqamətdə atılan addımları alqışlayır: “Səfərdə olduğum İrəvanda insanların çoxunun münasibətlərin normallaşmanı gözlədiyini müşahidə etdim. Siyasətdən o qədər də xəbərim yoxdur, amma hesab edirəm ki, bu normallaşmanın həm iqtisadi, həm də siyasi faydası olacaq. Biz bu barədə çox nikbinik. Düşünürəm ki, Ermənistan xalqı da bu məsələdə nikbindir”.